Šta sve možeš u Riminiju van sezone

Sa peščanom plažom dugom preko petnaest kilometara i više od hiljadu hotela, Rimini je ubedljivo najveće primorsko odredište u Italiji, i jedno od najvećih u Evropi. U jeku letnjih odmora, na ovakvim mestima sve je podređeno turistima, ali u hladnije i mirnije doba godine slični gradovi na rivijeri mogu delovati pusto i dosadno, pa tako mnogi misle da ni Rimini van glavne turističke sezone nema šta da ponudi posetiocima. Međutim, ovde ima štošta da se vidi i osim mora, pa zato ovaj grad na južnoj obali Jadranskog mora može biti sjajna city break destinacija u svako doba godine.

Istorija i arhitektura

Iako su ovaj kraj prvobitno nastanjivali Etrurci, Kelti i razna italijanska plemena, nastanak Riminija vezuje se za Rimljane, koji su na ovom mestu u III veku pre naše ere osnovali grad Ariminum iz koga se razvio današnji Rimini. Rimsko nasleđe i danas je vidljivo u starom jezgru Riminija, a među najznačajnije spomenike ove epohe ubrajaju se Avgustov slavoluk i Tiberijev most, koji su u antičkom Ariminumu označavali početak i kraj dekumanusa, jedne od dve glavne gradske ulice.

Avgustov slavoluk predstavlja najstariju očuvanu građevinu svoje vrste, a sa skoro deset metara unutrašnje visine luka čini i jedan od najvećih lukova rimskog doba. Podignut je 27. godine pre naše ere, u čast Oktavijana Avgusta koji je iste godine proglašen za prvog imperatora Rimskog carstva, čime je okončan period građanskih ratova u Rimskoj republici, a veličina luka je namerno prenaglašena kako bi se simbolički prikazalo da nastupa period mira i da više nema potrebe za zatvaranjem gradskih vrata pred eventualnim napadačima. Međutim, slavoluk je u srednjem veku ipak postao deo odbrambenih zidina koje su okruživale gradsko jezgro, a iako su utvrđeni zidovi u međuvremenu srušeni iz tog perioda su ostali zupčasti parapeti na vrhu luka, koji su na tom mestu zamenili bronzanu statuu Oktavijana Avgusta.

Avgustov slavoluk

U isto vreme kad je podignut slavoluk, na suprotnoj strani grada započeta je i izgradnja kamenog mosta preko reke Marekije. Most je ipak građen malo duže nego luk, a konačno je završen 20. godine naše ere za vreme Oktavijanovog naslednika Tiberija, zbog čega na kamenoj ogradi stoji natpis "dar oba imperatora", mada se danas most obično naziva Tiberijevim imenom. Zidan od istarskog kamena, na pet lukova raspona od osam do deset metara, ovaj most je u vreme gradnje smatran neuništivim, što se praktično ispostavilo kao tačno budući da je samo on od svih mostova u okolini Riminija izdržao sva bombardovanja (pa čak i jedno miniranje) u II svetskom ratu, a i danas se još uvek koristi za saobraćaj (osim za teške kamione) - pune dve hiljade godina otkako je podignut!

Tiberijev most

Tiberijev most i Avgustov slavoluk ujedno su i jedini spomenici rimske arhitekture koji su preživeli razaranje od strane Ostrogota krajem V veka, čime je rimska epoha u Riminiju završena. Od rimskih građevina, danas su u gradu vidljivi samo manji delovi amfiteatra (koji se sa 15.000 mesta za gledaoce svrstavao među veće građevine za javne priredbe u Rimskom carstvu), a krajem prošlog veka otkriveni su i ostaci jedne privatne vile nazvane Hirurgova kuća (Domus del Chirurgo) jer je u njoj između ostalog pronađen i jedan veliki komplet medicinskih instrumenata, ali je pre svega značajna po odlično očuvanim podnim mozaicima. Amfiteatar je otvoren za posetioce samo u sklopu vođenih tura po gradu, dok se ulaz u Hirurgovu kuću plaća 5€, osim nedeljom kad je besplatan.

Ostaci rimskog amfiteatra

Srednji vek je u Riminiju bio doba političkih i vojnih previranja, iz kojih je krajem XIII veka kao pobednik izašla porodica Malatesta, pod čijim patronatom je u narednih nekoliko vekova grad obnovljen i transformisan, čime je staro gradsko jezgro uglavnom dobilo svoje današnje crte. U to doba formirana su i dva trga koji i danas čine okosnicu starog dela Riminija - Kavurov trg (Piazza Cavour) i Trg Tri mučenika (Piazza Tre Martiri).

Kavurov trg

Doduše, oba trga su svoja sadašnja imena dobila mnogo kasnije. Kavurov trg ranije se zvao jednostavno Javni trg (Piazza del Municipio), bio je poznat i kao Trg Fontane - po Fontani sa šišarkom (Fontana della Pigna, koju su originalno podigli Rimljani a današnji oblik je dobila u XVI veku), a aktuelno ime dobio je po političaru koji se borio za ujedinjenje Italije u XIX veku.

Sa druge strane, priča o promenama imena današnjeg Trga Tri mučenika zapravo čini celu kratku istoriju Riminija: u početku se zvao Veliki trg (Piazza Grande), zatim je neko vreme nosio ime Svetog Antuna Padovanskog (koji je po legendi baš na tom trgu izveo čudo sa izgladnelom mazgom, koja je između plasta sena i knjige Jevanđelja izabrala da se pokloni ovom drugom), za vreme fašista poneo je ime Julija Cezara (koji je po njihovim teorijama upravo tu izgovorio čuvene reči "Alea iacta est!" pred prelazak Rubikona), a posle rata je preimenovan u Trg Tri mučenika, u čast trojice partizana koje su fašisti ostavili obešene na trgu prilikom povlačenja iz Riminija pred sam kraj II svetskog rata.

Fontana sa šišarkom

Pozorište Amintore Gali i Palata gradskog veća

Iz perioda vladavine porodice Malatesta datiraju mnoge istaknute građevine u gradu, kao što su Palata gradskog veća (Palazzo dell'Arengo) na Trgu Kavura, kao i crkva Svetog Franje Asiškog (poznata kao Tempio Malatestiano), započeta u XIII veku a tokom XV veka rekonstruisana u renesansnom maniru, na kojoj su radili mnogi istaknuti umetnici renesanse među kojima i Đoto i Leon Batista Alberti. Među građevinama na Trgu Tri mučenika ističu se dva spomenika iz XVI veka: toranj sa satom (Torre dell'Orologio), sa dva brojčanika od kojih jedan pokazuje tačno vreme a drugi datum, i kapela posvećena Svetom Antunu Padovanskom (Tempietto di Sant'Antonio).

Toranj sa satom

Kapela Svetog Antuna Padovanskog

Julije Cezar

Ekspanzijom prema obali mora i uređivanjem plaža i kupališta, Rimini doživljava veliki preobražaj od sredine XIX veka naovamo, a do kraja veka se pojavljuju i prve zgrade namenjene isključivo za turiste. Danas Rimini ima preko hiljadu hotela, a najpoznatija građevina ovog tipa je Grand Hotel, građen između 1906. i 1908. godine u maniru bečke secesije, koji se još uvek smatra simbolom luksuza i prestiža u ovom letovalištu. Međutim, iako se Rimini i dalje širi i gradi, među zgradama novijeg datuma ne ističe se neko arhitektonski zaista vredno delo...

Kultura i umetnost

Rimini nije podario svetu velik broj značajnih imena iz sveta kulture, ali jeste iznedrio jednu od najvećih ličnosti sedme umetnosti - Federika Felinija (1920-1973). Slavni reditelj, petostruki dobitnik Oskara, posvetio je svom rodnom gradu nekoliko filmova (između ostalih i remek-dela "8½" i "Amarcord"), a Rimini mu se odužio tako što je čitavih 26 ulica koje izlaze na plažu nazvao po njegovim filmovima. A s obzirom na to da se u 2020. godini obeležava stogodišnjica rođenja velikog sineaste, praktično čitav grad je tim povodom u znaku Felinija.

U Riminiju je rođen i Hugo Prat, čiji serijal Korto Malteze ljubiteljima stripa ne treba previše predstavljati. Pratovim imenom danas se u Riminiju zove jedan park nedaleko od obale.

Zabava

Kao pravi turistički centar, Rimini ima i bogatu ponudu raznih atrakcija. Nažalost, većina zabavnih sadržaja dostupna je samo tokom letnje sezone, uključujući akvarijum i čuveni panoramski točak visok preko pedeset metara: ovaj svojevrsni simbol Riminija ne samo što tokom hladnijeg dela godine ne radi, već se kompletno razmontira i skloni tako da na njegovom mestu ostaje samo pusti betonski plato.

Leti to izgleda ovako...

Kiosk u obliku fotoaparata, poznati urbani reper još od kraja četrdesetih godina prošlog veka, koji je prvobitno bio fotografska radnja a kasnije turistički info centar, danas više nema funkciju i predstavlja samo jednu neuobičajenu gradsku skulpturu, ali je još uvek omiljeno mesto za poziranje.

Jedna od najpopularnijih zanimljivosti Riminija je i tematski park "Italia in Miniatura", u kom su na otvorenom prostoru izloženi verni umanjeni modeli poznatih građevina i prirodnih znamenitosti iz cele Italije. Ulaznice po ceni od 10€ potrebno je rezervisati unapred, a van turističke sezone park je otvoren za posetioce samo nedeljom.

Iće i piće

Kulinarska ponuda Riminija slična je kao i u drugim primorskim gradovima Italije, i svodi se na ribu, morske plodove i testenine na hiljadu i jedan način. Za tipično lokalno jelo smatraju se na primer taljatele u sosu od paradajza sa govedinom. Za autentični specijalitet Riminija (i cele pokrajine Emilija-Romanja) važe pjadine, tanke lepinjice od beskvasnog testa, koje se služe sa različitim nadevima, najčešće sa pršutom, paradajzom i rukolom.

Onima koji baš i nisu ljubitelji italijanske kuhinje (ako takvi i postoje), na raspolaganju su i restorani sa specijalitetima iz celog sveta, među kojima su najzastupljeniji istočnjački. U ponudi pića dominiraju naravno vina, ali je zbog velikog broja turista iz severnih zemalja vrlo popularno i pivo, pa mnogi restorani imaju i sopstvene marke piva (i to vrlo kvalitetnog). A kao dezert neprikosnoven je đelato, gusta kremasta poslastica za koju Italijani izričito tvrde da nije isto što i "običan" sladoled; u razliku se treba uveriti lično.

Kretanje po gradu

S obzirom na to da se Rimini svodi na dve najbitnije turističke zone (usko istorijsko jezgro i dugačke ulice sa hotelima i restoranima uz plažu), navigacija u gradu je prilično jednostavna. Stari deo grada nije naročito velik, a ortogonalni plan ulica nasleđen od Rimljana dodatno olakšava snalaženje. Sa druge strane, svaki deo plaže ima svoj broj koji je jasno istaknut, pa je u zavisnosti od toga lako pronaći svoje odredište.

Sve najbitnije tačke u Riminiju lako su dostupne pešačenjem, jedino što se zbog dugačke plaže može desiti da je smeštaj udaljen i pet-šest kilometara od centra. Za takve slučajeve može da posluži dobro uređena mreža gradskog prevoza, sa autobusima koji idu uz plažu i oko starog dela grada, kao i nadzemnim metroom koji prolazi od jednog kraja grada na drugi paralelno sa obalom, na nekih kilometar udaljenosti od plaže.

Popularan vid transporta su i električni trotineti, koji se mogu videti bukvalno na svakom mestu u gradu, a aktiviraju se preko aplikacije za mobilni telefon, po ceni od 5€ za dva sata vožnje. Na ulicama se mogu zateći najnoviji automobili, između ostalog i dosta italijanskih modela koji ne postoje na našem tržištu, ali je zanimljiv i velik procenat oldtajmera koji oživljavaju duh Evrope šezdesetih i sedamdesetih godina prošlog veka: fiće, dijane, ajkule, bube...

Kao i većina klasičnih primorskih destinacija, Rimini je prilagođen pre svega onima koji dolaze da ovde provedu svoj letnji odmor, a pritom ne žale da zavuku ruku malo dublje u džep. Tek u najtoplije doba godine postaje dostupno baš sve što ovo mesto ima da pruži svojim posetiocima, ali to ne znači i da oni koje put ovamo nanese van sezone neće naći makar nešto po svom ukusu. Možda je na jesen plavi Jadran suviše hladan za kupanje, ali su zato ulice Riminija dovoljno interesantne da privuku namernike tokom cele godine.

Možda ne baš i toliko interesantne da ostave posetioca bez daha, ali za dan, dva ovo mesto sigurno nikome neće dosaditi, u sezoni ili van nje.

DOPADA VAM SE OVAJ TEKST? PRATITE BLOG perpetuuM Mobile I PREKO FACEBOOKA: