Jedanaesti decembar obeležava se od 2003. godine kao Međunarodni dan planina.
Generalna skupština Ujedinjenih nacija ustanovila je ovaj dan na inicijativu Organizacije za hranu i poljoprivredu (FAO), sa ciljem podizanja globalne svesti o značaju planina i ukazivanja na izazove sa kojima se suočavaju planinske oblasti, prvenstveno usled negativnog ljudskog delovanja.
Međunarodni dan planina svake godine je posvećen drugom pojmu vezanom za planine, a 2021. godine tema je održivi planinski turizam.
Po istraživanjima Programa zaštite životne sredine Ujedinjenih nacija (UNEP), planinske destinacije čine oko 15-20 procenata ukupnog svetskog turizma, a u poslednje dve godine putovanja u prirodu i na manje posećene destinacije (naročito unutar državnih granica) su u porastu usled ograničenja uslovljenih pandemijom COVID-19.
Iako po navodima u ovogodišnjem promotivnom materijalu Međunarodnog dana planina turizam može imati značajne pozitivne efekte na životnu sredinu i planinske zajednice, u praksi smo ipak više svedoci negativnih posledica koje na planine ostavlja nagli porast broja posetilaca, posebno na mestima čija naprasna atraktivnost prevazilazi njihove kapacitete.
Povećana popularnost aktivnih životnih stilova (pre svega zahvaljujući društvenim mrežama) doprinosi sve većem broju turista u planinama, od kojih mnogi ne poznaju osnovna pravila ponašanja u prirodi i očekuju da okruženje u kom su se zatekli funkcioniše poput uređenih turističkih sredina, uglavnom nesvesni opasnosti koje ih okružuju ali još više pretnji koje oni sami predstavljaju po okolinu.
Promocija održivog planinskog turizma niskog intenziteta ("low impact tourism") zato je ključna za očuvanje planinskih oblasti.
Ovogodišnja tema Međunarodnog dana planina dolazi u pravom trenutku, kada je planinski turizam masovniji nego ikad, ali i u vreme kada se merodavne planinarske institucije u Srbiji već godinama bore da iz planinarstva izbace svaki pomen turizma i kategorišu ga isključivo kao sport, što ostavlja sve više nerešenih pitanja u organizaciji aktivnosti u prirodi koje se ne mogu označiti kao takmičarske.
U tom smislu, Međunarodni dan planina 2021. godine podseća da je turizam jedan od najznačajnijih činilaca održivog razvoja planina uopšte, i da je svaka strategija razvoja planinskih oblasti i aktivnosti u planinama koja ne uzima u obzir i turističke aspekte nepotpuna.
Da li je porast planinskog turizma poslednjih godina samo prolazni trend ili nešto na šta bi trebalo obraćati veću pažnju u budućnosti, verovatno će se videti tek nakon normalizacije globalnog turizma na bar približnom nivou kao pre pandemije COVID-19, ali taj dan još uvek nije na vidiku.
Ali i nakon toga, problem održivosti planinskog turizma ostaće relevantan, ne samo do sledeće teme Međunarodnog dana planina nego i u godinama koje dolaze.
Više informacija o Međunarodnom danu planina 2021. godine možete pročitati na zvaničnom sajtu Organizacije za hranu i poljoprivredu UN:
Нема коментара:
Постави коментар